Database Nedir?
Database kelimesi Türkçede veri tabanı anlamına denk gelir. Bilgisayarın kullanılmaya başladığından beri veritabanı vardır. Bir sistem veri tabanı olmadan olamaz. Kendinize ait bir depolama alanınız yok ise, hiçbir şeyi kayıt altına alamazsınız. Belli başlı bilgileri kayıt altına alabilmek için veri tabanı muhakkak şart. Şayet böyle bir sistem kullanmadığınız zaman, her bilgisayarı açtığınızda ilk günkü gibi olur. Yani herhangi bir veri kayıt altına alınmamış veya bir bilgi sisteme girilmemiştir.
Database kullanmadan da sistemi yürütebiliriz. Ancak bilgileri kayıt etme konusunda büyük sıkıntılar yaşarız. Veri tabanı zaten bu yüzden var. Yüzlerce bilgiyi belleğinde saklama becerisi olduğu için bu ismi almıştır. Hatta etrafımızda ya da haberlerde hep şunu duyarız; bilgiler silinmiş veya yok edilmiş. Genellikle erişilmesi istenmeyen durumlarda veri tabanında yer alan bilgiler silinir. Bu bilgiler silindikten sonra geri getirmesi biraz zordur.
Büyük şirketler tüm bilgi akışını, sistem sayesinde sağlar. Hatta bizler bile birey olarak birçok bilgiyi bu sayede saklayabiliriz. Database, insan beyni olarak da düşünülebilir. Tabi insan beyninden daha gelişmiş bir sistem olduğunu söyleyelim. Beynimiz belli başlı bilgileri belleğinde tutar. Ancak veri tabanında yeteri kadar yer olduğu sürece binlerce bilgiyi saklamak mümkündür.
Geçmişten beri veri tabanı kullanılmaktaydı. Bilgiler kayıt altına alınır ve belli planda tutulurdu. Günümüzde bilgi daha da önemli hale geldi. Sistem üzerinden erişim sağlanan tek yer olması ve gerekli bilgileri aktarması özellikle şirketler için önemliydi. Basit bir dille söyleyecek olursak, bir kişinin ödeme tutarları, kimlik bilgileri, hastaneler için hastaların takibi ile ilgili otomasyon gibi geniş bir alanda depolama yapar. Veri tabanı her şeyi kayıt altına almasıyla ileride yaşanılacak birçok sıkıntının da önüne geçmiş olur. Şimdi Database nedir, sorusuna daha kapsamlı cevap verelim.
Database, birbirleriyle ilişkisi bulunan bilgilerin saklandığı ya da depolandığı alanın tümüne verilen isimdir. Veri tabanı genellikle elektronik ortamlarda tutulur. Bilgisayar üzerinde bilgi veya veri akışının kontrol edildiği depolama sistemidir. Sistemin asıl çıkış amacı geleneksel yönteme alternatif olmasıdır. Sıradan olarak bilinen dosya – işlem sisteminin yerine getirilmek için geliştirilmiştir. Veri tabanı bir yönetim sistemi tarafından kontrol edilir. Bilgilerin ve verilerin bağlı olduğu bir yönetim sistemi vardır.
Database ilk olarak 1960’lı yılların başında ortaya çıkmıştır. Sistem, günümüze kadar birden fazla evrim geçirmiştir. Yaşanılan teknolojik gelişmeleri yakından takip ederek her dönemin gerekliliğini iyi şekilde yerine getirmiştir. İlk çıkan veri tabanı ürünleri oldukça basit ve esnek birer yapıya sahipti. 1980’li senelere gelindiğinde ilişkisel veri tabanları kullanılmaya başlandı. Bu seneyi 1990 yılı takip etti. 90’lı yıllarda ise nesne odaklı veri tabanları ortaya çıktı. 2000’li yıllardan sonrada No Sql veri tabanlarının kullanımları yaygınlaştı. 2010 senesinden sonra artık yeni bir döneme geçildi. Bulut sistemi ile veritabanı yeni bir çağ atladı. Günümüz big data kavramı veri tabanları ile ilgili gelişmelerin de merkezinde yer aldı.
Veri tabanı Türleri
- İlişkisel Veritabanları: Veritabanı ilk olarak 1980’li yıllarında ortaya çıktı. Ancak ilişkisel veritabanı türü 80’li yılların sonuna doğru piyasada tutundu ve kullanımı rağbet gördü. İlişkisel tabanda öğeler, satırlar ve sütunlardan oluşur. Tablo kümesi ile organizeli şekilde yapılır. İlişkisel veritabanları oldukça verimli ve esnek çalışır.
- Nesne Odaklı Veritabanları: Bu türde bilgi ve veriler isminden de anlaşılacağı gibi nesne odaklıdır. Nesne odaklı türler, aynı nesne biçiminde görülür ve temsil edilir.
- No Sql Veritabanları: Son zamanların ismi duyulan Database türüdür. Web uygulamalarının yaygın kullanılmasından sonra ve karmaşık düzene iyi bir alternatif olmuştur. No Sql veritabanları yarı yapılandırılmamış veya yapılandırılmamış veri ve bilgilerin depolanmasına olanak sağlar.
- OLTP Veritabanları: Birden fazla kullanıcının kullanmasına imkan verir. Çok sayıda işlem gerçekleştirir. Ve bu işlemleri gerçekleştirebilmesi için hızlı ve analitik bir veritabanına sahiptir.
- Dağıtılmış Veritabanları: Farklı mekanlarda bulunan ve en az iki dosyadan oluşan veritabanları sistemidir. Aynı konumda bulunan veya farklı ağlara sahip bilgisayarlar üzerinde depolama yapar.
- Veri Ambarları: Belli bir havuza sahip olan sorgulama ve analiz amaçlı bir Database türüdür. Merkezi bir sisteme bağlıdır.
- Grafik Veritabanları: Grafik birimleri arasında verileri depolar ve bunlar üzerinde işlem yapar.
Saydığımız veri tabanlarına ek olarak yeni türler de sisteme dahil edilmiştir. Yaşanılan teknolojik gelişmelerle birlikte yazılım ve bilişim ile birleşen yeni eklenen veri tabanları da oldu. Şimdi yeni türlere göz atalım.
- Bulut Veritabanları: Bulut depolama sistemi günümüzde en çok bilinen ve bireysel kişiler tarafından bir veri türüdür. Birçok firma veya şirket, bulut veritabanı desteği sağlar. Akıllı cihazların birçoğu bulut sistemini kullanır. Geniş bir ağ sistemine sahiptir. Risk oldukça az ve maliyetler diğerlerine göre düşüktür.
- Çoklu Model Veritabanları: Çoklu veritabanları ile bir araya gelerek entegreli şekilde arka bir uçta buluşur.
- Açık Kaynak Veritabanları: Veritabanının sistemim tamamen açık kaynaklı bir kod yapısına bağlıdır. Sql ve No Sql buna iyi birer örnektir.
- Kendini Yöneten Veritabanları: Yeni ve bilinenlerin dışında kullanılan veri tabanı türüdür. Tamamen kendi kendini yönetebilir. İnce ayar, yedekleme, güncelleme ve güvenlik işlerini kolaylıkla çözümler.
- Belge Veritabanları: Belgelerin bir yerde depolanması için tasarlanan Database türüdür. Depolama yapmak için daha modern çözümler sunar.
Database Yöneticiliği
Veri tabanları günümüzde her sektörde kullanılmaktadır. Bankacılık, otomotiv sanayisi, sağlık, şirket yönetim ve telekomünikasyon gibi sektörlerde veri tabanı kullanılır. Dünyanın geneline baktığımızda her sektörün içinde bulunan bilgisayarların altyapısını veri tabanları tamamlar. Veri tabanı bilgileri fiziksel olarak kayıt altında tutar.
Veri tabanının kurulumu, düzenlenmesi, sorgulanması, denetim ve güvenliği oldukça karışıktır. Karışık olan veri tabanını ise, yönetici düzeni ile çözmek mümkün. Database yöneticiliği ile birlikte karmaşık gözüken bu yapı çözüme kavuşuyor. Yönetim sisteminin kullanılması içinde belli bir yazılım programı olması gerekir. Veri tabanlarında yazılım olarak; MySQL, Microsoft Access, FileMaker Pro, Microsoft SQL Server ve Oracle gibi programlar kullanılır.
Database Dilleri
Veritabanında PL/SQL, SQL, TCL ve Transact – SQL dilleri yer alır. Bu diller veritabanına özel olarak üretilmiştir. Belli bir şirket ya da bireyler tarafından geliştirilir. Verileri yönetmek ve tasarlamak için programlama dilleri kullanılır. Aslında programlama dili olarak değil, daha çok veri sisteminin alt dili olarak tanımlanır. Fakat insanların diline bu şekilde yerleşince programlama dili olarak kalmıştır. Database dilleri sayesinde birçok işlemi yapabilmek mümkündür. Verileri kayıt altına alma, işleme veya silme işlemleri gibi.
Database sistemi gerekli midir?
Günümüzde Database sistemi muhakkak gereklidir. Verileri ve bilgileri kayıt altına alabilmenin tek yolu olarak veritabanı gösterilir. Bu yüzden alt yapıyı veritabanıyla oluşturmak daha sağlıklı olur.
Her sektörde veritabanı kullanılır mı?
Evet, her sektör için kullanmak mümkündür. Hangi iş alanına sahip olduğunuz önemli değildir. Sadece böyle bir sistemi kullanmayı kabul etmeniz yeterlidir.
Veritabanı için yönetici sistemi olmasa olur mu?
Evet olabilir. Ancak sistemin karmaşıklığı içinde boğuşmak istemiyorsanız, işi bilene teslim etmek daha iyi olur. Yönetici sistemi, bu karmaşıklığın içinde daha kolay çıkar.